Trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng thuê nhà, không ít trường hợp phát sinh mâu thuẫn giữa bên thuê và bên cho thuê. Từ chuyện nhỏ như không hoàn trả tiền cọc, đến việc lớn hơn như đơn phương chấm dứt hợp đồng, nếu không có điều khoản xử lý tranh chấp rõ ràng, quyền lợi của các bên sẽ dễ bị ảnh hưởng, thậm chí dẫn đến kiện tụng phức tạp.
Điều khoản xử lý tranh chấp hợp đồng thuê nhà tưởng chừng chỉ mang tính thủ tục, nhưng lại có vai trò quyết định phương án giải quyết khi xung đột xảy ra.
Những tranh chấp phổ biến phát sinh từ hợp đồng thuê nhà
Không hoàn trả tiền cọc khi hợp đồng kết thúc
Bên thuê đơn phương chấm dứt hợp đồng sớm mà không báo trước
Bên cho thuê tăng giá thuê không đúng thỏa thuận
Bất đồng về việc sửa chữa, hư hỏng tài sản thuê
Tranh chấp về quyền cho thuê lại hoặc chuyển nhượng hợp đồng
Hầu hết các tranh chấp trên đều có thể giải quyết dễ dàng nếu hợp đồng quy định rõ phương thức xử lý khi xảy ra tranh chấp.
Điều khoản xử lý tranh chấp nên có trong hợp đồng thuê nhà
Quy định về hình thức giải quyết ưu tiên
Ví dụ: “Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, hai bên ưu tiên giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Nếu không đạt được thỏa thuận, tranh chấp sẽ được giải quyết tại Tòa án có thẩm quyền.”
Có thể ghi cụ thể:
Ưu tiên thương lượng nội bộ
Hòa giải tại trung tâm hòa giải hoặc Tòa án (theo Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án 2020)
Giải quyết tại Tòa án nhân dân nơi có bất động sản hoặc nơi cư trú của bị đơn
Thỏa thuận rõ tòa án hoặc trung tâm trọng tài có thẩm quyền
Nếu hai bên muốn chọn trọng tài thương mại (dành cho các hợp đồng có yếu tố kinh doanh), cần ghi rõ:
“Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng này sẽ được giải quyết tại Trung tâm Trọng tài … theo Quy tắc tố tụng của Trung tâm đó.”
Trường hợp thông thường (bên cho thuê/thuê là cá nhân), nên chọn Tòa án có thẩm quyền theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Ví dụ điều khoản chuẩn về xử lý tranh chấp trong hợp đồng
“Mọi tranh chấp phát sinh liên quan đến hợp đồng này sẽ được giải quyết theo trình tự như sau:
Hai bên ưu tiên thương lượng, hòa giải trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày phát sinh tranh chấp.
Trường hợp không đạt được thỏa thuận, tranh chấp sẽ được giải quyết tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định pháp luật.
Thời hiệu khởi kiện là 03 năm kể từ ngày phát sinh tranh chấp.”
Lợi ích khi có điều khoản xử lý tranh chấp rõ ràng
Giảm thiểu khả năng kiện tụng kéo dài
Bảo vệ quyền lợi của các bên khi có bằng chứng rõ ràng
Tạo cơ sở pháp lý chắc chắn để yêu cầu bồi thường thiệt hại (nếu có)
Giúp cơ quan xét xử dễ dàng phân định trách nhiệm hơn
Ví dụ thực tế
Anh A thuê một căn nhà trong 2 năm và đặt cọc 20 triệu đồng. Khi kết thúc hợp đồng, chủ nhà từ chối hoàn trả tiền cọc vì cho rằng anh A “trả nhà không đúng hiện trạng”. Trong hợp đồng không có điều khoản xử lý tranh chấp, không quy định về cách xác định hư hại hay giá trị bồi thường. Vụ việc đưa ra Tòa, kéo dài 5 tháng, nhưng không bên nào có lợi rõ rệt.
Nếu hợp đồng có điều khoản về xử lý tranh chấp, ghi nhận cách kiểm định tài sản trước khi trả nhà, kết quả sẽ được xử lý nhanh và minh bạch hơn.
Lưu ý khi soạn điều khoản xử lý tranh chấp hợp đồng thuê nhà
Ghi cụ thể các bước: thương lượng → hòa giải → khởi kiện
Xác định rõ cơ quan có thẩm quyền giải quyết
Có thể đưa thêm điều khoản về chi phí tố tụng, án phí (ví dụ: bên thua chịu án phí)
Phù hợp với bản chất của giao dịch: cá nhân → Tòa án; doanh nghiệp → trọng tài hoặc Tòa án
Không để điều khoản mơ hồ như “sẽ giải quyết theo pháp luật” mà không ghi rõ trình tự
Kết luận: Bảo vệ quyền lợi bắt đầu từ điều khoản tưởng chừng nhỏ
Điều khoản xử lý tranh chấp hợp đồng thuê nhà không chỉ mang tính hình thức. Đây là điều khoản quan trọng giúp hạn chế rủi ro pháp lý, đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm rõ ràng khi có mâu thuẫn.
Dù là thuê nhà ở, mặt bằng kinh doanh, hay nhà cho doanh nghiệp sử dụng, các bên nên chủ động thỏa thuận, ghi rõ nội dung này trong hợp đồng, tránh việc “vừa mất tiền, vừa mất thời gian” khi tranh chấp xảy ra.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
