Hợp đồng thuê nhà và quyền sở hữu tài sản trong nhà
Trong nhiều giao dịch thuê nhà, đặc biệt là thuê nhà đã có sẵn đồ nội thất, thiết bị điện tử, hệ thống tiện ích… câu hỏi thường gặp là: bên thuê có quyền sở hữu tài sản trong nhà không? Trường hợp có tranh chấp, việc xác định quyền sở hữu tài sản giữa bên thuê và bên cho thuê sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của các bên. Vì vậy, bài viết này sẽ phân tích chi tiết quyền sở hữu tài sản trong hợp đồng thuê nhà, và hướng dẫn cách ghi nhận rõ ràng trong hợp đồng để tránh tranh chấp phát sinh.
Điều 105, 158, 385 Bộ luật Dân sự 2015: quy định về quyền sở hữu, giao kết hợp đồng
Điều 472 đến 482 Bộ luật Dân sự 2015: quy định về hợp đồng thuê tài sản
Điều 121, 122 Luật Nhà ở 2023: quy định về nội dung hợp đồng thuê nhà ở
Quyền sở hữu tài sản trong hợp đồng thuê nhà là gì?
Theo quy định của Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Trong bối cảnh thuê nhà, tài sản có thể chia thành:
Tài sản gắn liền với căn nhà (như hệ thống điện nước, điều hòa, bếp âm…)
Tài sản được trang bị đi kèm (giường, bàn, ghế, tủ lạnh, máy giặt…)
Tài sản do bên thuê tự mang đến sử dụng (laptop, quần áo, vật dụng cá nhân)
Quyền sở hữu tài sản hợp đồng thuê nhà là quyền xác định chủ sở hữu hợp pháp của các tài sản này, từ đó làm cơ sở giải quyết nếu xảy ra: hư hỏng, mất mát, tranh chấp, hoặc chấm dứt hợp đồng.
Trường hợp tài sản thuộc sở hữu của bên cho thuê
Đa số trường hợp, bên cho thuê trang bị sẵn nội thất, thiết bị trong nhà. Khi đó:
Bên thuê chỉ có quyền sử dụng, không có quyền định đoạt (bán, cho, chuyển nhượng, phá hủy…)
Nếu tài sản hư hỏng do lỗi khách quan (hỏng hóc, xuống cấp), bên cho thuê phải sửa chữa
Nếu tài sản hư hỏng do lỗi của bên thuê, phải bồi thường thiệt hại tương ứng
Ví dụ: Tủ lạnh do chủ nhà sắm sẵn. Trong thời gian thuê, người thuê làm hỏng do bất cẩn. Khi đó, chủ nhà có quyền yêu cầu sửa chữa hoặc khấu trừ vào tiền đặt cọc.
>>> Xem thêm: Danh sách dịch vụ pháp lý nổi bật tạivăn phòng công chứng Nguyễn Huệ
Trường hợp tài sản là của bên thuê
Bên thuê có thể mang đồ dùng cá nhân vào nhà thuê. Những tài sản này:
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên thuê, không liên quan đến bên cho thuê
Khi kết thúc hợp đồng, bên thuê có quyền mang đi toàn bộ tài sản riêng
Nếu tài sản bị hư hỏng, mất mát do lỗi của bên cho thuê (như rò rỉ nước làm hỏng laptop), bên cho thuê phải bồi thường
Lưu ý: nên có biên bản bàn giao nhà và tài sản, trong đó ghi rõ đâu là tài sản của bên thuê mang vào sau.
Trường hợp tài sản tranh chấp hoặc không rõ nguồn gốc
Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tranh chấp sau khi kết thúc hợp đồng thuê. Ví dụ:
Ghế sofa trong nhà không ghi rõ của ai, sau khi trả nhà thì cả hai bên đều nhận là của mình
Bên thuê sửa lại nội thất, lắp thêm điều hòa nhưng không ghi rõ sẽ để lại hay tháo dỡ
Để tránh tranh chấp, hợp đồng nên quy định rõ:
Danh sách tài sản có sẵn trong nhà khi cho thuê
Giá trị ước tính của từng món tài sản
Quy định xử lý tài sản lắp đặt thêm sau khi kết thúc hợp đồng
>>> Xem thêm: Cách phân biệt giấy tờ đã đượccông chứng giấy tờ thật – giả
Cách ghi nhận quyền sở hữu tài sản trong hợp đồng thuê nhà
Đính kèm phụ lục danh mục tài sản
Trong hợp đồng thuê, cần có một phụ lục liệt kê chi tiết tất cả các tài sản cho thuê kèm theo căn nhà. Mỗi mục nên có:
Mô tả rõ ràng (loại, số lượng, tình trạng)
Ai là chủ sở hữu
Có chữ ký xác nhận của hai bên
Thỏa thuận rõ ràng về xử lý tài sản sau khi chấm dứt hợp đồng
Nên có điều khoản như: “Bên thuê có quyền mang đi toàn bộ tài sản riêng của mình. Các tài sản gắn liền với nhà mà bên thuê lắp đặt nhưng không tháo dỡ sẽ thuộc về bên cho thuê, trừ khi có thỏa thuận khác.”
Biên bản bàn giao và nghiệm thu tài sản
Cả khi bắt đầu và kết thúc hợp đồng, cần có biên bản ghi rõ tình trạng tài sản, tránh phát sinh tranh chấp sau này.
Ví dụ thực tế
Anh T. thuê một căn hộ đã có sẵn điều hòa, tivi, máy giặt. Sau 2 năm, anh mua thêm máy rửa bát và lắp đặt cố định vào tủ bếp. Khi kết thúc hợp đồng, chủ nhà cho rằng toàn bộ thiết bị đều thuộc căn hộ, không cho anh T. tháo ra.
Do hợp đồng không có điều khoản xử lý tài sản do bên thuê tự lắp đặt, vụ việc buộc phải nhờ cơ quan chức năng phân xử. Kết quả: máy rửa bát được xác định là tài sản của bên thuê, được quyền tháo dỡ mang đi, nhưng phải hoàn trả hiện trạng tủ bếp ban đầu.
Kết luận: Ghi rõ quyền sở hữu tài sản là điều kiện tối thiểu để bảo vệ quyền lợi
Trong mọi hợp đồng thuê nhà, việc làm rõ quyền sở hữu tài sản trong nhà không chỉ giúp xác định nghĩa vụ sửa chữa, bồi thường, mà còn là cơ sở để xử lý khi hợp đồng chấm dứt.
Việc này đặc biệt quan trọng khi thuê căn hộ đã có sẵn nội thất hoặc bên thuê có dự định đầu tư cải tạo nhà ở. Hãy dành thời gian rà soát kỹ lưỡng phần tài sản trước khi đặt bút ký.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
