Trong nhiều giao dịch dân sự, đặc biệt là mua bán, chuyển nhượng nhà đất, các bên thường kỳ vọng rằng chỉ cần đáp ứng đủ giấy tờ là hợp đồng sẽ được công chứng. Tuy nhiên, không phải mọi tài sản đều được phép đưa vào giao dịch tại mọi thời điểm. Khi tài sản đang bị hạn chế giao dịch theo quy định của pháp luật, công chứng viên có nghĩa vụ từ chối công chứng để bảo đảm an toàn pháp lý cho các bên. Việc từ chối công chứng hạn chế không chỉ là quyền mà còn là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc của công chứng viên.

>>> Xem thêm: Danh sách địa chỉ văn phòng công chứng đáng tin cậy tại Hà Nội

1. Tài sản bị hạn chế giao dịch là gì? Từ chối công chứng hạn chế là gì?

1.1. Khái niệm tài sản bị hạn chế giao dịch

Tài sản bị hạn chế giao dịch là tài sản mà chủ sở hữu hoặc người có quyền đối với tài sản không được thực hiện, hoặc chỉ được thực hiện có điều kiện, các quyền chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn… theo quy định của pháp luật.

Khác với tài sản bị cấm giao dịch, tài sản bị hạn chế giao dịch vẫn có thể được giao dịch trong những điều kiện nhất định, nhưng nếu không đáp ứng các điều kiện đó thì giao dịch không được phép xác lập.

1.2. Các trường hợp tài sản thường bị hạn chế giao dịch

Một số trường hợp phổ biến bao gồm:

  • Tài sản đang bị kê biên để thi hành án;

  • Tài sản đang bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án;

  • Quyền sử dụng đất đang trong thời hạn bị hạn chế chuyển nhượng theo pháp luật đất đai;

  • Tài sản đang thế chấp nhưng chưa được bên nhận thế chấp đồng ý;

  • Tài sản thuộc diện đang tranh chấp đã được cơ quan có thẩm quyền thụ lý.

2. Nghĩa vụ của công chứng viên khi tài sản bị hạn chế giao dịch

2.1. Nghĩa vụ kiểm tra điều kiện giao dịch của tài sản

Theo Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm:

  • Kiểm tra tính hợp pháp của giấy tờ;

  • Xác minh tình trạng pháp lý của tài sản;

  • Đánh giá khả năng giao dịch của tài sản tại thời điểm công chứng.

Khi có căn cứ cho thấy tài sản đang bị hạn chế giao dịch, công chứng viên không được tiếp tục công chứng hợp đồng.

>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật

từ chối công chứng hạn chế

2.2. Từ chối công chứng hạn chế là nghĩa vụ bắt buộc

Theo Điều 44 Luật Công chứng 2014, công chứng viên phải từ chối công chứng nếu:

  • Hợp đồng, giao dịch vi phạm pháp luật;

  • Đối tượng của hợp đồng không đủ điều kiện tham gia giao dịch.

Xem thêm:  Hợp đồng thuê tài sản có bắt buộc phải lập thành văn bản không?

Do đó, từ chối công chứng hạn chế không phải là hành vi tùy nghi mà là yêu cầu bắt buộc nhằm ngăn chặn giao dịch trái pháp luật ngay từ đầu.

3. Căn cứ pháp lý của việc từ chối công chứng hạn chế khi tài sản bị hạn chế

3.1. Căn cứ theo Bộ luật Dân sự 2015

Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi:

  • Chủ thể có quyền đối với tài sản;

  • Đối tượng của giao dịch không bị pháp luật cấm hoặc hạn chế trái quy định.

Nếu tài sản đang bị hạn chế giao dịch mà vẫn lập hợp đồng thì giao dịch đó không đáp ứng điều kiện có hiệu lực.

3.2. Căn cứ theo Luật Công chứng 2014

Luật Công chứng quy định rõ:

  • Công chứng viên phải bảo đảm hợp đồng phù hợp pháp luật;

  • Không được công chứng hợp đồng có nội dung vi phạm điều cấm hoặc trái quy định pháp luật chuyên ngành.

Việc từ chối công chứng trong trường hợp tài sản bị hạn chế giao dịch là đúng thẩm quyền, đúng pháp luật.

>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng hỗ trợ gì trong các thủ tục pháp lý?

từ chối công chứng hạn chế

4. Ý nghĩa pháp lý của việc từ chối công chứng hạn chế

4.1. Bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch

Việc từ chối công chứng giúp:

  • Ngăn chặn rủi ro giao dịch vô hiệu;

  • Tránh thiệt hại tài sản cho bên nhận chuyển nhượng;

  • Hạn chế tranh chấp phát sinh sau này.

4.2. Bảo đảm trật tự quản lý nhà nước về tài sản

Từ chối công chứng khi tài sản bị hạn chế giao dịch còn góp phần:

  • Bảo đảm hiệu quả thi hành án;

  • Bảo vệ quyền lợi của bên thứ ba;

  • Duy trì tính minh bạch và kỷ cương pháp luật trong các giao dịch dân sự.

5. Hậu quả pháp lý nếu vẫn công chứng hợp đồng khi tài sản bị hạn chế (từ chối công chứng hạn chế)

Trường hợp công chứng viên vẫn thực hiện công chứng:

  • Hợp đồng có nguy cơ bị Tòa án tuyên vô hiệu;

  • Văn bản công chứng có thể bị hủy theo yêu cầu của người có quyền lợi liên quan;

  • Công chứng viên có thể bị xử lý trách nhiệm pháp lý, bồi thường thiệt hại nếu gây hậu quả.

>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản được thực hiện như thế nào?

Kết luận

Từ chối công chứng hạn chế khi tài sản đang bị hạn chế giao dịch là yêu cầu pháp lý bắt buộc, nhằm bảo đảm an toàn cho các giao dịch dân sự và tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật. Công chứng viên không chỉ là người xác nhận hình thức giao dịch mà còn đóng vai trò “hàng rào pháp lý” ngăn chặn các giao dịch trái quy định ngay từ đầu. Việc nhận thức đúng về phạm vi và ý nghĩa của việc từ chối công chứng sẽ giúp các bên chủ động phòng ngừa rủi ro pháp lý trong thực tiễn.

Xem thêm:  Điều khoản trái đạo đức xã hội: Công chứng viên xử lý sao?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Dịch vụ dịch thuật lấy ngay sau 15 phút

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn thủ tục công chứng hợp đồng hợp tác kinh doanh

>>> Thủ tục công chứng mua bán xe thông dụng năm 2025

>>> Ký thay sai thẩm quyền: Văn bản công chứng xử lý thế nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Đường dây nóng: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá