Ký thay sai thẩm quyền: Văn bản công chứng xử lý thế nào?
Văn bản công chứng được pháp luật thừa nhận có giá trị chứng cứ và giá trị thi hành cao trong các giao dịch dân sự. Tuy nhiên, giá trị pháp lý này chỉ được bảo đảm khi hoạt động công chứng được thực hiện đúng thẩm quyền, đúng chủ thể và đúng trình tự pháp luật quy định. Trong thực tiễn, đã xuất hiện trường hợp công chứng viên ký thay người có thẩm quyền, dẫn đến tình trạng sai thẩm quyền công chứng. Đây là vi phạm nghiêm trọng, làm phát sinh căn cứ hủy văn bản công chứng, kéo theo nhiều hệ quả pháp lý phức tạp cho các bên liên quan.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ công chứng giấy tờ cho người nước ngoài?
1. Thẩm quyền ký văn bản công chứng theo quy định pháp luật
1.1. Chủ thể có thẩm quyền ký văn bản công chứng
Theo Luật Công chứng 2014, chỉ công chứng viên đang hành nghề hợp pháp tại tổ chức hành nghề công chứng mới có thẩm quyền ký văn bản công chứng. Việc ký phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện:
Công chứng viên trực tiếp tiếp nhận, thẩm tra hồ sơ và thực hiện việc công chứng;
Công chứng viên còn hiệu lực hành nghề tại thời điểm ký;
Việc ký được thực hiện nhân danh công chứng viên, không được ủy quyền hoặc nhờ ký thay.
Thẩm quyền ký là yếu tố bắt buộc để xác lập giá trị pháp lý của văn bản công chứng.
1.2. Sai thẩm quyền công chứng là gì?
Sai thẩm quyền công chứng được hiểu là trường hợp:
Người ký văn bản công chứng không phải là công chứng viên có thẩm quyền;
Công chứng viên ký thay người có thẩm quyền ký;
Công chứng viên ký văn bản không thuộc phạm vi hành nghề hoặc ngoài thẩm quyền được giao.
Trong các trường hợp này, văn bản công chứng được lập không đáp ứng điều kiện về chủ thể, dẫn đến nguy cơ bị tuyên hủy.
2. Công chứng viên ký thay người có thẩm quyền là sai thẩm quyền công chứng
2.1. Vi phạm Luật Công chứng
Theo Điều 7 và Điều 17 Luật Công chứng 2014, công chứng viên phải:
Tuân thủ pháp luật;
Chịu trách nhiệm cá nhân về văn bản công chứng do mình ký;
Không được thực hiện hành vi trái thẩm quyền.
Việc công chứng viên ký thay người có thẩm quyền là hành vi vượt quá thẩm quyền, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc hành nghề công chứng.
2.2. Ảnh hưởng đến giá trị pháp lý của văn bản công chứng khi sai thẩm quyền công chứng
Hành vi ký sai thẩm quyền làm cho:
Văn bản công chứng không bảo đảm tính xác thực;
Không đáp ứng điều kiện về hình thức bắt buộc;
Mất đi giá trị pháp lý vốn có của hoạt động công chứng.
Do đó, văn bản công chứng trong trường hợp này không được pháp luật bảo vệ.
3. Căn cứ hủy văn bản công chứng do sai thẩm quyền công chứng
3.1. Căn cứ theo Luật Công chứng 2014
Theo Điều 51 Luật Công chứng 2014, văn bản công chứng có thể bị Tòa án tuyên hủy nếu:
Việc công chứng vi phạm nghiêm trọng pháp luật;
Không bảo đảm điều kiện về thẩm quyền, trình tự, thủ tục công chứng.
Sai thẩm quyền công chứng là một trong những căn cứ điển hình để yêu cầu hủy văn bản công chứng.
3.2. Liên hệ với quy định của Bộ luật Dân sự 2015
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi:
Chủ thể có năng lực pháp luật, năng lực hành vi phù hợp;
Hình thức giao dịch phù hợp với quy định của pháp luật.
Văn bản công chứng được lập bởi người ký sai thẩm quyền được xem là không bảo đảm điều kiện về hình thức, từ đó có thể bị tuyên vô hiệu, kéo theo hệ quả hủy văn bản công chứng.
4. Hệ quả pháp lý của việc sai thẩm quyền công chứng
4.1. Đối với các bên trong giao dịch
Khi văn bản công chứng bị hủy do sai thẩm quyền công chứng:
Hợp đồng, giao dịch được coi như chưa từng được công chứng hợp pháp;
Các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu;
Trường hợp có thiệt hại, bên có lỗi phải bồi thường theo quy định pháp luật.
4.2. Đối với công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng
Công chứng viên ký thay người có thẩm quyền có thể:
Bị xử lý kỷ luật;
Bị xử phạt vi phạm hành chính;
Trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, có thể phải bồi thường hoặc chịu trách nhiệm pháp lý khác theo quy định.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật
5. Ý nghĩa của việc tuân thủ đúng thẩm quyền công chứng
Việc tuân thủ đúng thẩm quyền công chứng có ý nghĩa quan trọng:
Bảo đảm an toàn pháp lý cho các giao dịch dân sự;
Phòng ngừa tranh chấp phát sinh;
Bảo vệ uy tín và tính chuẩn mực của hoạt động công chứng.
Ngược lại, sai thẩm quyền công chứng không chỉ làm phát sinh rủi ro pháp lý cho các bên mà còn làm suy giảm niềm tin của xã hội đối với hoạt động công chứng.
Hủy văn bản công chứng khi phát hiện công chứng viên ký thay người có thẩm quyền là hệ quả pháp lý tất yếu của hành vi sai thẩm quyền công chứng. Công chứng không phải là thủ tục hình thức đơn thuần mà là hoạt động mang tính quyền lực pháp lý đặc thù, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt về thẩm quyền và trình tự. Do đó, mọi hành vi ký sai thẩm quyền đều có thể dẫn đến việc văn bản công chứng bị hủy, gây thiệt hại lớn cho các bên liên quan.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
