Nhà thế chấp di sản có là di sản để công chứng được không?
Nhà thế chấp di sản là một trong những tình huống pháp lý được hỏi nhiều khi thực hiện thủ tục công chứng khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế. Việc tài sản đã thế chấp có được coi là di sản để công chứng hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố pháp lý khác nhau. Hiểu rõ quy định giúp người dân tránh rủi ro, tiết kiệm thời gian và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ trước khi gặp công chứng viên.
>>> Xem thêm: Vì sao cần kiểm chứng năng lực hành vi khi thực hiện công chứng tại Văn phòng công chứng?
I. Khái niệm và cơ sở pháp lý về nhà thế chấp di sản 📜
1. Khái niệm nhà thế chấp di sản
Nhà thế chấp di sản là nhà ở của người để lại di sản nhưng đang được dùng làm tài sản bảo đảm trong hợp đồng thế chấp tại ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng.
Tài sản này vẫn thuộc quyền sở hữu của người chết, trừ khi đã bị xử lý để thu hồi nợ.
2. Cơ sở pháp lý
Căn cứ theo:
Bộ luật Dân sự 2015: Quyền thừa kế, quyền sở hữu, giao dịch bảo đảm.
Luật Công chứng 2014: Quy định về công chứng di sản thừa kế.
Luật Nhà ở 2014: Quyền sở hữu, quyền định đoạt nhà ở.
👉 Điều 612 Bộ luật Dân sự quy định: Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết và phần tài sản của họ trong tài sản chung.
Theo Điều 317 và 321 Bộ luật Dân sự:
Tài sản đang thế chấp không mất quyền sở hữu, nên vẫn có thể trở thành di sản.
II. Nhà thế chấp di sản có được công chứng hay không? ✅
1. Có được coi là di sản để công chứng không?
👉 CÓ. Nhà đang thế chấp vẫn được xem là di sản và vẫn công chứng được, với điều kiện phải thông báo tình trạng thế chấp và người thừa kế đồng thuận.
2. Điều kiện để công chứng di sản là nhà đang thế chấp
Người thừa kế phải cung cấp hợp đồng thế chấp còn hiệu lực.
Ngân hàng (bên nhận thế chấp) phải được thông báo bằng văn bản.
Công chứng viên sẽ ghi rõ tình trạng thế chấp trong văn bản công chứng.
Người thừa kế kế thừa nghĩa vụ trả nợ hoặc tiếp tục thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng thế chấp.
Bước 2: Công chứng viên kiểm tra tình trạng thế chấp
Bước 3: Xác minh người thừa kế
Bước 4: Công chứng văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản
Bước 5: Ghi chú rõ tình trạng: “Tài sản đang thế chấp tại ngân hàng …”
IV. Ví dụ minh họa thực tế 📘
Trường hợp: Ông A mất năm 2024, để lại 1 căn nhà đứng tên ông, nhưng căn nhà này đã được thế chấp vay ngân hàng 800 triệu. Ông A chưa trả hết nợ.
Người thừa kế gồm: vợ và 2 con.
Xử lý theo pháp luật:
Căn nhà vẫn được công chứng di sản vì ông A vẫn là chủ sở hữu.
Văn bản công chứng sẽ ghi: “Tài sản đang thế chấp tại ngân hàng X, khoản nợ còn lại 800 triệu.”
Người thừa kế sẽ:
Hoặc trả nợ để rút sổ, tất toán thế chấp,
Hoặc tiếp tục kế thừa nghĩa vụ trả nợ, sau đó sang tên thừa kế.
👉 Như vậy, nhà thế chấp di sản hoàn toàn có thể công chứng, không bị cấm.
>>> Xem thêm: Công chứng mua bán xe giúp xác lập hiệu lực pháp lý của giao dịch bằng cách nào?
V. Những trường hợp không công chứng được nhà thế chấp di sản 🚫
Ngôi nhà đã bị ngân hàng thông báo thu giữ để xử lý nợ.
Ngôi nhà đứng tên nhiều người, nhưng không đầy đủ người đồng sở hữu ký kết.
Có tranh chấp về quyền thừa kế mà chưa được giải quyết.
Hợp đồng thế chấp có điều khoản đặc biệt yêu cầu ngân hàng đồng ý bằng văn bản.
VI. Lời khuyên của chuyên gia pháp lý 💡
Trước khi công chứng, hãy kiểm tra tình trạng nợ, hạn mức, hợp đồng thế chấp.
Trao đổi trực tiếp với ngân hàng để thống nhất: tất toán nợ, tiếp tục vay hay giải chấp sau khi thừa kế.
Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ để tránh kéo dài thời gian công chứng.
Kết luận ✅
Nhà thế chấp di sản hoàn toàn được công chứng và được coi là di sản hợp pháp, trừ trường hợp đã bị thu giữ hoặc có tranh chấp. Pháp luật cho phép công chứng di sản có thế chấp nhưng yêu cầu ghi rõ tình trạng pháp lý để đảm bảo minh bạch. Người thừa kế cần hiểu đúng, chuẩn bị hồ sơ kỹ càng và phối hợp với ngân hàng để thủ tục diễn ra thuận lợi.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
