Thủ tục công chứng văn bản từ chối nhận di sản có người giám hộ

Việc từ chối nhận di sản là quyền hợp pháp của người thừa kế. Tuy nhiên, nếu người thừa kế là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi, việc từ chối nhận di sản phải được thực hiện thông qua người giám hộ. Bài viết này hướng dẫn chi tiết thủ tục công chứng văn bản từ chối di sản có người giám hộ theo quy định pháp luật năm 2025.

>>> Xem thêm: Cách đặt lịch công chứng trực tuyến tại văn phòng công chứng

⚖️ Căn cứ pháp lý về thủ tục công chứng văn bản từ chối nhận di sản có người giám hộ

Một số quy định pháp luật liên quan gồm:

Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 620: Quyền từ chối nhận di sản.
- Điều 136 – 140: Giám hộ, quyền và nghĩa vụ của người giám hộ.
Luật Công chứng 2014:
- Điều 40 – 42: Thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch.
- Điều 44: Người yêu cầu công chứng và người ký văn bản công chứng.
Thông tư 01/2020/TT-BTP: Hướng dẫn nghiệp vụ công chứng.

👉 Tóm lại: Việc công chứng văn bản từ chối di sản có người giám hộ chỉ được thực hiện khi người giám hộ có thẩm quyền hợp pháp, không có xung đột lợi ích và việc từ chối là vì lợi ích của người được giám hộ.

🧾 Quy trình thủ tục công chứng văn bản từ chối di sản có người giám hộ

🔹 Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ công chứng

Hồ sơ gồm:

Dự thảo văn bản từ chối nhận di sản.
Giấy tờ tùy thân của người giám hộ (CMND/CCCD, hộ chiếu).
Giấy tờ chứng minh quan hệ giám hộ (quyết định cử giám hộ, xác nhận của UBND xã/phường…).
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh…).
Giấy tờ về tài sản thừa kế (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe…).

>>> Xem thêm: Cách kiểm tra tính hợp pháp khi sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh

🔹 Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ

Công chứng viên sẽ:

Kiểm tra tư cách người giám hộ theo Điều 48 Luật Công chứng 2014.
Đánh giá tính hợp pháp của việc từ chối di sản.
Yêu cầu người giám hộ chứng minh việc từ chối là vì lợi ích của người được giám hộ (khoản 2 Điều 137 BLDS 2015).

⚠️ Nếu công chứng viên thấy việc từ chối làm thiệt hại quyền lợi người được giám hộ, hồ sơ sẽ bị từ chối chứng nhận.

Xem thêm: Cước vận chuyển có được xuất theo bảng kê không?

🔹 Bước 3: Ký và chứng nhận văn bản

Người giám hộ ký vào văn bản từ chối nhận di sản.
Công chứng viên ghi rõ thông tin người được giám hộ và người giám hộ trong lời chứng.
Văn bản được lưu hồ sơ và trả kết quả trong 1–2 ngày làm việc.

🧩 Lưu ý quan trọng khi thực hiện thủ tục công chứng văn bản từ chối di sản có người giám hộ

💡 1. Phải có chứng cứ chứng minh quan hệ giám hộ hợp pháp

Theo Điều 46 BLDS 2015, người giám hộ chỉ được công nhận khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền hoặc giấy xác nhận hợp pháp.

💡 2. Không được từ chối di sản nếu gây thiệt hại cho người được giám hộ

Ví dụ: Người được giám hộ là trẻ 10 tuổi có quyền hưởng di sản là căn nhà trị giá 2 tỷ đồng. Nếu người giám hộ tự ý lập văn bản từ chối, công chứng viên phải từ chối chứng nhận vì hành vi này làm thiệt hại đến quyền tài sản của người được giám hộ.

💡 3. Có thể cần sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền

Đối với tài sản có giá trị lớn hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi của người được giám hộ, công chứng viên có thể yêu cầu xác nhận bổ sung của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan giám hộ chuyên trách (theo khoản 3 Điều 58 Luật Công chứng 2014).

>>> Xem thêm: Những giấy tờ cần chuẩn bị khi công chứng hợp đồng mua bán xe

🧠 Ví dụ minh họa thực tế

Tình huống:
Bà H mất, để lại căn hộ trị giá 1,5 tỷ đồng cho hai con, trong đó bé T mới 14 tuổi. Người giám hộ của bé là cha ruột – ông M.

Phân tích:

Bé T là người chưa thành niên → phải có người giám hộ (ông M).
Việc ông M từ chối di sản thay con có thể làm thiệt hại quyền lợi của bé.
→ Công chứng viên có quyền từ chối công chứng theo Điều 44 Luật Công chứng 2014 vì không đảm bảo lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

>>> Xem thêm: Tranh chấp đất liền kề: án phí tòa án quy định bao nhiêu?

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

📚 Kết luận

Việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản có người giám hộ đòi hỏi sự cẩn trọng để tránh xâm phạm quyền lợi của người được giám hộ.
Người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, chứng minh mối quan hệ giám hộ hợp pháp và đảm bảo việc từ chối là vì lợi ích tốt nhất của người được giám hộ.

Xem thêm: Thành lập công ty cần những gì? Các Startup nên biết

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.