Vi bằng trong tranh chấp hợp đồng thuê nhà

Trong các tranh chấp hợp đồng thuê nhà, nhiều bên thường sử dụng vi bằng thuê nhà do Thừa phát lại lập để làm chứng cứ. Tuy nhiên, không ít người vẫn còn nhầm lẫn giữa vi bằng và công chứng hợp đồng, dẫn đến rủi ro pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ phân tích giá trị của vi bằng trong tranh chấp thuê nhà, căn cứ pháp luật liên quan, và đưa ra ví dụ thực tế minh họa.

>>> Xem thêm: Kinh nghiệm lựa chọn văn phòng công chứng uy tín khi làm thủ tục mua bán nhà đất

📖 Căn cứ pháp lý về vi bằng thuê nhà

Nghị định 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại:
- Điều 36: Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật.
- Điều 37.1: Vi bằng có giá trị chứng cứ để Tòa án, Viện kiểm sát xem xét khi giải quyết vụ án.
- Điều 37.2: Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, chứng thực, hợp đồng, giao dịch.
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (Điều 94): Vi bằng là nguồn chứng cứ hợp pháp trong quá trình tố tụng.
Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 472 – 482): Điều chỉnh hợp đồng thuê tài sản, trong đó hợp đồng thuê nhà phải lập thành văn bản, và trong một số trường hợp cần công chứng, chứng thực theo quy định pháp luật.

>>> Xem thêm: Kinh nghiệm chọn dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu an toàn, đúng quy định pháp luật

⚖️ Vi bằng thuê nhà có giá trị pháp lý thế nào?

🔹 1. Vi bằng thuê nhà là chứng cứ trong tranh chấp

Vi bằng có thể được lập để ghi nhận:

Việc giao nhận tiền thuê nhà giữa bên cho thuê và bên thuê.
Tình trạng căn nhà khi giao kết hoặc khi kết thúc hợp đồng.
Hành vi vi phạm hợp đồng (không trả tiền, tự ý sửa chữa, gây hư hỏng…).

👉 Khi tranh chấp xảy ra, vi bằng này được Tòa án chấp nhận là chứng cứ xác thực, giúp bảo vệ quyền lợi cho bên có vi bằng.

🔹 2. Vi bằng không thay thế hợp đồng thuê nhà công chứng

Nếu pháp luật yêu cầu hợp đồng thuê nhà phải công chứng (ví dụ: thuê nhà từ 6 tháng trở lên để sử dụng vào mục đích khác ngoài để ở – theo Luật Nhà ở 2014, Điều 122), thì việc chỉ lập vi bằng mà không công chứng sẽ khiến hợp đồng không có hiệu lực.
Vi bằng chỉ hỗ trợ chứng minh sự kiện đã xảy ra, không làm phát sinh hay thay đổi quyền, nghĩa vụ thuê nhà.

Xem thêm: Mua chung cư bằng hợp đồng ủy quyền có được cho phép không?

🔹 3. Khi nào nên lập vi bằng thuê nhà?

Khi hai bên muốn ghi nhận việc bàn giao nhà, tình trạng thực tế trước và sau khi thuê.
Khi xảy ra hành vi vi phạm hợp đồng (không trả tiền, chiếm dụng nhà).
Khi cần chứng cứ khách quan để khởi kiện hoặc giải quyết tranh chấp ngoài Tòa.

>>> Xem thêm: Ưu điểm và hạn chế của công chứng vi bằng trong các tranh chấp dân sự

📝 Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ 1: Anh A thuê căn hộ của chị B trong 2 năm, hợp đồng có công chứng. Sau 6 tháng, anh A không trả tiền thuê. Chị B nhờ Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận việc anh A vẫn sinh sống trong căn hộ nhưng không thanh toán tiền. Sau đó, Tòa án công nhận vi bằng là chứng cứ và buộc anh A trả tiền thuê.
Ví dụ 2: Ông C cho thuê nhà bằng hợp đồng viết tay, không công chứng, chỉ lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền. Khi xảy ra tranh chấp, Tòa án không công nhận hợp đồng thuê vì thiếu công chứng theo luật. Vi bằng chỉ có giá trị chứng minh việc giao nhận tiền, không chứng minh hợp đồng hợp pháp.

📊 So sánh vi bằng thuê nhà và công chứng hợp đồng thuê nhà

Tiêu chí	Vi bằng thuê nhà	Công chứng hợp đồng thuê nhà
Mục đích	Ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế	Xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng
Giá trị pháp lý	Chứng cứ trong tranh chấp	Làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của các bên
Bắt buộc hay không	Không bắt buộc	Một số trường hợp bắt buộc (thuê dài hạn, thuê để kinh doanh)
Cơ quan thực hiện	Thừa phát lại	Phòng công chứng / Văn phòng công chứng

>>> Xem thêm: Người mua hay người bán phải chịu phí công chứng khi sang tên sổ đỏ?

✅ Lời khuyên khi thuê nhà

🔹 Luôn lập hợp đồng thuê nhà có công chứng nếu thời hạn thuê dài hạn hoặc để kinh doanh.
🔹 Kết hợp lập vi bằng thuê nhà để ghi nhận tình trạng nhà, hành vi vi phạm nhằm bảo vệ quyền lợi.
🔹 Nếu xảy ra tranh chấp, nộp vi bằng kèm hợp đồng công chứng cho Tòa án để có căn cứ chắc chắn.

>>> Xem thêm: Quy trình công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam

>>> Xem thêm: Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

Xem thêm: Mua chung cư bằng hợp đồng ủy quyền được không?

🎯 Kết luận

Vi bằng thuê nhà chỉ có giá trị ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế để làm chứng cứ.
Vi bằng không thay thế công chứng hợp đồng thuê nhà nếu pháp luật bắt buộc.
Người dân nên kết hợp cả hợp đồng công chứng và vi bằng để hạn chế rủi ro tranh chấp.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.