Những hiểu lầm phổ biến về vi bằng

Trong thực tế, nhiều người dân và cả doanh nghiệp còn có những hiểu lầm vi bằng dẫn đến việc sử dụng sai mục đích, thậm chí gặp rủi ro pháp lý. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các hiểu lầm thường gặp, căn cứ pháp luật liên quan, kèm ví dụ thực tế để bạn đọc có cái nhìn chính xác.

>>> Xem thêm: Top 5 dịch vụ phổ biến tại văn phòng công chứng mà ai cũng nên biết

📖 Căn cứ pháp lý về vi bằng

Nghị định 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại:
- Điều 36: Vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.
- Điều 37: Vi bằng có giá trị chứng cứ để Tòa án xem xét, đánh giá khi giải quyết vụ án.
- Điều 37.2: Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, chứng thực, hợp đồng, giao dịch.
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (Điều 94): Vi bằng là nguồn chứng cứ trong quá trình tố tụng.

>>> Xem thêm: Tại sao nên chọn dịch vụ làm sổ đỏ thay vì tự thực hiện thủ tục phức tạp?

⚠️ Những hiểu lầm vi bằng thường gặp

🔹 Hiểu lầm 1: Vi bằng có giá trị như hợp đồng công chứng

Nhiều người tin rằng lập vi bằng khi mua bán nhà đất có thể thay thế hợp đồng công chứng.
Thực tế: Đây là sai lầm nghiêm trọng. Vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện, hành vi (ví dụ: việc giao nhận tiền, hiện trạng tài sản), chứ không làm phát sinh, thay đổi quyền sở hữu.

👉 Căn cứ: Điều 37.2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP.

🔹 Hiểu lầm 2: Vi bằng có thể thay thế giấy tờ sở hữu

Có người cho rằng lập vi bằng về việc mua bán xe, mua bán đất thì sẽ được coi như giấy chứng nhận quyền sở hữu.
Thực tế: Vi bằng không có giá trị thay thế Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu xe.

👉 Vi bằng chỉ là chứng cứ chứng minh đã xảy ra sự kiện giao dịch, không thay thế thủ tục sang tên, đăng ký.

🔹 Hiểu lầm 3: Vi bằng chứng minh tính hợp pháp của giao dịch

Người dân thường nghĩ rằng nếu có vi bằng thì giao dịch chắc chắn hợp pháp.
Sai lầm: Vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện, còn giao dịch có hợp pháp hay không phải xét theo quy định của Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Giao thông đường bộ…

Xem thêm: Chứng thực giấy ủy quyền có cần cả 2 bên phải có mặt không?

🔹 Hiểu lầm 4: Vi bằng nào cũng có giá trị tại Tòa

Một số người cho rằng bất cứ vi bằng nào lập cũng đều được Tòa chấp nhận.
Thực tế: Chỉ những vi bằng được lập đúng quy định pháp luật, tại Văn phòng Thừa phát lại được cấp phép, mới được coi là chứng cứ hợp pháp.

👉 Vi bằng lập sai thẩm quyền hoặc thuộc các trường hợp cấm lập vi bằng (Điều 37.4 Nghị định 08/2020/NĐ-CP) sẽ không có giá trị.

>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng vi bằng trong giao dịch mua bán nhà đất cần lưu ý gì?

📝 Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ 1 – Hiểu lầm thay công chứng: Anh A mua đất bằng cách lập vi bằng, không công chứng hợp đồng. Sau này, tranh chấp xảy ra, Tòa án không công nhận quyền sở hữu cho anh A vì vi bằng không thay thế công chứng.
Ví dụ 2 – Ghi nhận hiện trạng: Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận tình trạng căn nhà xuống cấp để phục vụ việc khởi kiện đòi bồi thường. Trong trường hợp này, vi bằng có giá trị làm chứng cứ khách quan.

📊 So sánh vi bằng và công chứng để tránh hiểu lầm

Tiêu chí	Vi bằng	Công chứng
Mục đích	Ghi nhận sự kiện, hành vi	Xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng, giao dịch
Giá trị pháp lý	Chứng cứ để Tòa án xem xét	Làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền nghĩa vụ
Thẩm quyền lập	Thừa phát lại	Công chứng viên
Ví dụ	Ghi nhận giao nhận tiền, hiện trạng tài sản	Công chứng hợp đồng mua bán nhà đất, xe

>>> Xem thêm: Cách tính phí công chứng khi mua bán nhà đất theo quy định hiện hành

✅ Lời khuyên để tránh hiểu lầm vi bằng

🔹 Không sử dụng vi bằng thay cho hợp đồng công chứng.
🔹 Chỉ lập vi bằng trong phạm vi pháp luật cho phép (ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế).
🔹 Luôn lập vi bằng tại Văn phòng Thừa phát lại hợp pháp.
🔹 Khi thực hiện giao dịch tài sản lớn (nhà đất, ô tô…), vẫn cần hợp đồng công chứng để đảm bảo quyền lợi.

>>> Xem thêm: Quy trình công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam

>>> Xem thêm: Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

🎯 Kết luận

Những hiểu lầm vi bằng thường xoay quanh việc đánh đồng giá trị của vi bằng với công chứng hoặc giấy tờ sở hữu.
Vi bằng có giá trị ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế, nhưng không thay thế công chứng, chứng thực.
Người dân cần phân biệt rõ ràng để tránh rủi ro pháp lý khi giao dịch.

Xem thêm: Vi bằng có bắt buộc phải có người chứng kiến không?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.