phát hiện di chúc giả

📘 Di chúc giả là gì? Khi nào bị coi là không hợp pháp?

Di chúc giả là văn bản được lập giả mạo, không phản ánh đúng ý chí thực sự của người để lại di sản, hoặc được lập bởi người không có quyền, giả mạo chữ ký, nội dung, ngày tháng, hoặc có dấu hiệu bị ép buộc, đe dọa.

👉 Theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc chỉ hợp pháp khi:

Người lập di chúc có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
Di chúc tự nguyện, không bị lừa dối, cưỡng ép
Nội dung, hình thức đúng quy định pháp luật

⛔ Nếu không đáp ứng những điều trên → di chúc vô hiệu toàn bộ hoặc một phần

🧾 Phát hiện di chúc giả sau khi đã chia tài sản – Có thu hồi lại được không?

❗ Tình huống xảy ra khá phổ biến

Một người nhận toàn bộ di sản dựa vào một bản di chúc công chứng. Nhưng sau đó, người khác phát hiện đó là di chúc giả – có thể bị làm giả chữ ký, giấy tờ hoặc bị lập trong tình trạng người lập di chúc không minh mẫn.

🛑 Khi có căn cứ xác thực, người liên quan có quyền:

Khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố di chúc vô hiệu
Yêu cầu thu hồi tài sản đã chia thừa kế sai

📚 Căn cứ pháp lý để xử lý khi phát hiện di chúc giả

📌 Điều 643 BLDS 2015 – Mở và thực hiện di chúc

“Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế. Nếu di chúc bị tuyên là vô hiệu thì việc phân chia di sản sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật.”

📌 Điều 131 BLDS 2015 – Giao dịch dân sự vô hiệu

“Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự… Các bên hoàn trả cho nhau những gì đã nhận…”

📌 Điều này đồng nghĩa: di chúc giả → bị vô hiệu → người nhận di sản phải hoàn trả

🔍 Quy trình pháp lý khi phát hiện di chúc giả

1️⃣ Bước 1: Xác minh, thu thập chứng cứ chứng minh di chúc là giả

📂 Bao gồm:

Giám định chữ ký, chữ viết
Giấy tờ y tế (chứng minh người lập di chúc bị mất năng lực)
Lời khai nhân chứng
Hồ sơ công chứng (nếu có)

2️⃣ Bước 2: Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền

📍 Căn cứ:

Yêu cầu tuyên bố di chúc vô hiệu
Yêu cầu hủy kết quả chia di sản dựa trên di chúc giả
Yêu cầu hoàn trả tài sản đã nhận không đúng

Xem thêm: Sao y chứng thực

⏱️ Thời hiệu yêu cầu: 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế (Theo Điều 623 BLDS 2015)

👨‍⚖️ Ví dụ minh họa thực tế

📌 Tình huống:

Bà H mất, để lại một bản di chúc viết tay có chữ ký và tên người làm chứng. Anh Q (con trai út) trình di chúc và nhận toàn bộ ngôi nhà. Sau 6 tháng, chị L (con gái cả) nghi ngờ bản di chúc là giả.

🔍 Sau khi yêu cầu giám định chữ ký, kết quả cho thấy:

Chữ ký không trùng khớp với các tài liệu khác của bà H
Người làm chứng khai không biết nội dung và chưa từng ký

👉 Tòa tuyên di chúc vô hiệu. Di sản được chia lại theo pháp luật (không theo di chúc).
Anh Q phải trả lại nhà để chia lại cho các đồng thừa kế theo quy định.

🛡️ Hậu quả pháp lý khi sử dụng di chúc giả

⚖️ Về dân sự

Bị buộc hoàn trả toàn bộ di sản đã nhận
Bồi thường thiệt hại nếu có (ví dụ: làm giảm giá trị tài sản, gây thiệt hại tinh thần…)

>>> Xem thêm: Trường hợp nào văn phòng công chứng sẽ từ chối làm thủ tục?

🚨 Về hình sự (nếu có dấu hiệu gian lận)

Theo Điều 174, 341 Bộ luật Hình sự 2015, người làm giả giấy tờ, tài liệu nhằm chiếm đoạt tài sản có thể bị:

Phạt tiền từ 10 triệu đến 1 tỷ đồng
Phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm tùy mức độ chiếm đoạt và hành vi

✅ Cách phòng tránh tranh chấp do di chúc giả

🖊️ Nên lập di chúc có công chứng

Có giá trị pháp lý cao
Công chứng viên xác minh năng lực hành vi dân sự
Lưu trữ an toàn, tránh bị làm giả

>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh – Giải pháp cho người cần gấp sổ đỏ để vay vốn

📑 Người thân nên giữ bản sao hoặc kiểm tra tại nơi công chứng

Văn phòng công chứng có lưu trữ 20 năm
Có thể đối chiếu khi phát sinh nghi ngờ

📌 Kết luận

Việc phát hiện di chúc giả sau khi người thừa kế đã nhận di sản không phải là chuyện hiếm, và hoàn toàn có thể xử lý theo quy định của pháp luật. Người bị ảnh hưởng có quyền yêu cầu Tòa án tuyên vô hiệu di chúc, thu hồi lại tài sản và chia thừa kế theo đúng quy định.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Danh sách các văn phòng luật sư tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp

>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

>>> Hợp đồng góp vốn bằng nhà đất: Tại sao cần phải công chứng và cách thực hiện

>>> Người thừa kế được chỉ định trong di chúc chết trước người lập di chúc: Giải pháp pháp lý

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.