Trong quá trình xin phép xây dựng, không ít trường hợp người dân gặp phải tình huống hồ sơ xin giấy phép xây dựng bị từ chối. Nguyên nhân có thể xuất phát từ thiếu sót về hồ sơ, quy hoạch không phù hợp hoặc vi phạm các quy định pháp luật. Vậy trong trường hợp này cần xử lý thế nào để vẫn được cấp phép hợp pháp? Bài viết sẽ phân tích căn cứ pháp lý mới nhất, nguyên nhân, cũng như hướng dẫn chi tiết cách khắc phục.
>>> Xem thêm: Thủ tục nhanh gọn, chính xác tại văn phòng công chứng.
1. Căn cứ pháp lý khi hồ sơ xin giấy phép xây dựng bị từ chối

Theo Luật Xây dựng 2014 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 62/2020/QH14), việc cấp giấy phép xây dựng được quy định tại Điều 102. Cơ quan cấp phép có quyền từ chối hồ sơ nếu không đáp ứng điều kiện pháp luật.
Ngoài ra, Nghị định 15/2021/NĐ-CP và Nghị định 16/2022/NĐ-CP cũng hướng dẫn chi tiết về trình tự, thủ tục cấp giấy phép và chế tài xử lý đối với trường hợp xây dựng không phép hoặc sai phép.
Điểm quan trọng: Nếu từ chối cấp phép, cơ quan có thẩm quyền phải trả lời bằng văn bản, nêu rõ lý do, căn cứ pháp luật để người dân có cơ sở điều chỉnh.
2. Nguyên nhân khiến hồ sơ xin giấy phép xây dựng bị từ chối
Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
-
Không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp (theo Điều 95 Luật Đất đai 2013).
-
Công trình không phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt.
-
Hồ sơ thiếu bản vẽ thiết kế hoặc bản vẽ không đúng quy chuẩn theo Thông tư 15/2016/TT-BXD.
-
Công trình nằm trong khu vực cấm hoặc hạn chế xây dựng.
-
Người nộp hồ sơ không phải chủ sở hữu hợp pháp của thửa đất.
Ví dụ thực tế: Ông H mua đất bằng giấy viết tay tại quận 12 (TP.HCM) rồi xin giấy phép xây dựng. Do chưa có sổ đỏ và đất chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận, hồ sơ của ông H bị từ chối.
>>> Xem thêm: Cần làm giấy tờ nhà đất gấp? Hãy chọn Dịch vụ sổ đỏ.
3. Người dân phải làm gì khi hồ sơ xin giấy phép xây dựng bị từ chối?

3.1 Xem xét văn bản trả lời từ cơ quan có thẩm quyền
Người dân cần đọc kỹ văn bản từ chối để biết rõ nguyên nhân. Ví dụ: nếu hồ sơ bị từ chối do thiếu bản vẽ thiết kế, thì chỉ cần bổ sung; nếu do đất chưa có sổ đỏ thì phải giải quyết về pháp lý đất đai trước.
3.2 Bổ sung, chỉnh sửa hồ sơ
Nếu nguyên nhân từ hồ sơ thiếu sót, người dân có thể chỉnh sửa, bổ sung và nộp lại.
Hồ sơ hợp lệ theo Điều 46 Nghị định 15/2021/NĐ-CP bao gồm:
-
Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng (theo mẫu).
-
Bản sao giấy tờ về quyền sử dụng đất.
-
Bản vẽ thiết kế theo quy chuẩn.
-
Các tài liệu liên quan khác (ảnh hiện trạng, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà liền kề nếu có yêu cầu).
3.3 Khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính
Trong trường hợp người dân cho rằng cơ quan từ chối không có căn cứ, có quyền:
-
Khiếu nại theo Luật Khiếu nại 2011.
-
Khởi kiện hành chính tại Tòa án theo Luật Tố tụng hành chính 2015.
Ví dụ: Bà M ở Hà Nội nộp hồ sơ xin xây dựng nhưng bị từ chối với lý do “chưa có quy hoạch chi tiết 1/500”. Sau khi khiếu nại, UBND quận phải xem xét lại và đồng ý cấp phép vì khu vực đã có quy hoạch tổng thể 1/2000, đủ điều kiện cấp phép.
4. Thời hạn xử lý hồ sơ xin giấy phép xây dựng
Theo Điều 102 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, thời hạn giải quyết như sau:
-
Nhà ở riêng lẻ: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
-
Công trình khác: 30 ngày làm việc.
Nếu từ chối, cơ quan phải trả lời bằng văn bản trong cùng thời hạn trên.
>>> Xem thêm: Có thể nộp hồ sơ Xin giấy phép xây dựng qua mạng không?
5. Lưu ý để tránh bị từ chối hồ sơ xin giấy phép xây dựng
-
Đảm bảo đất có sổ đỏ hoặc giấy tờ hợp pháp.
-
Kiểm tra kỹ quy hoạch chi tiết tại địa phương trước khi lập hồ sơ.
-
Thuê đơn vị thiết kế có chứng chỉ hành nghề để đảm bảo hồ sơ đúng quy chuẩn.
-
Lưu ý các khu vực đặc thù (di tích lịch sử, hành lang an toàn giao thông, thoát lũ) thường khó được cấp phép.
Ví dụ: Anh K tại Đà Nẵng thuê công ty tư vấn thiết kế chuẩn bị đầy đủ bản vẽ, hồ sơ đúng quy định nên hồ sơ được duyệt nhanh trong vòng 10 ngày, không bị từ chối.
>>> Xem thêm: Bạn có biết Công chứng ngoài trụ sở giúp tiết kiệm thời gian đi lại?
Kết luận
Việc hồ sơ xin giấy phép xây dựng bị từ chối không đồng nghĩa với việc không thể tiếp tục xin cấp phép. Người dân cần nắm rõ nguyên nhân, đối chiếu căn cứ pháp luật, bổ sung hồ sơ hoặc thực hiện khiếu nại nếu cần thiết. Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, tuân thủ quy hoạch và thiết kế theo đúng quy định sẽ giúp hồ sơ được duyệt nhanh chóng, tránh mất thời gian và chi phí.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hướng dẫn soạn thảo hợp đồng ủy quyền nhận thừa kế 2025
>>> Hợp đồng thuê nhà cho người nước ngoài: Quy trình, hồ sơ và các lưu ý quan trọng
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












