Trong các trường hợp người để lại di sản là quyền sử dụng đất nhưng không có di chúc rõ ràng, thì những người thừa kế theo pháp luật sẽ trở thành đồng thừa kế đối với thửa đất đó. Để phân chia cụ thể từng phần sử dụng và làm sổ đỏ riêng, các bên cần lập hợp đồng phân chia di sản thừa kế, sau đó tiến hành công chứng chia tách đất thừa kế chung.Vậy quy trình cụ thể ra sao? Cần những giấy tờ gì? Căn cứ pháp lý nào điều chỉnh? Bài viết sau đây sẽ giải đáp chi tiết kèm theo ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Cách thức giải quyết tranh chấp khi đã làm Công chứng tách thửa?
1. Thế nào là công chứng chia tách đất thừa kế chung?
Công chứng chia tách đất thừa kế chung là việc công chứng viên xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng phân chia quyền sử dụng đất giữa các đồng thừa kế, trên cơ sở tài sản chung do người đã mất để lại. Hợp đồng công chứng này là căn cứ pháp lý để thực hiện tách thửa và cấp sổ đỏ riêng cho từng người thừa kế.
Việc công chứng là điều kiện bắt buộc để hồ sơ phân chia di sản được cơ quan nhà nước công nhận.
2. Căn cứ pháp lý điều chỉnh
-
Bộ luật Dân sự 2015:
-
Điều 609: Cá nhân có quyền để lại tài sản cho người thừa kế
-
Điều 651: Quy định về người thừa kế theo pháp luật
-
Điều 655: Phân chia di sản theo thỏa thuận
-
-
Luật Đất đai 2013, Điều 168: Về quyền sử dụng đất sau khi được thừa kế
-
Luật Công chứng 2014, Điều 41: Về công chứng hợp đồng phân chia di sản
-
Thông tư 23/2014/TT-BTNMT: Hướng dẫn ghi nhận thay đổi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
>>> Xem thêm: Mẫu hợp đồng chia tách quyền sử dụng đất có công chứng cho các trường hợp đặc biệt.
3. Các trường hợp cần công chứng chia tách đất thừa kế chung
-
Người để lại đất qua đời không có di chúc, các con được thừa kế theo pháp luật
-
Có di chúc nhưng không phân chia cụ thể từng phần, cần lập văn bản phân chia tài sản
-
Tất cả đồng thừa kế đồng ý chia thửa đất để sử dụng riêng, làm sổ đỏ từng phần
-
Thỏa thuận góp đất thừa kế vào dự án đầu tư, cần xác định rõ phần sở hữu từng người
Việc chia tách đất không công chứng có thể dẫn đến hồ sơ bị từ chối hoặc tranh chấp kéo dài.
4. Thủ tục công chứng hợp đồng chia tách đất thừa kế chung
4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản
-
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
-
Sổ hộ khẩu, căn cước công dân của tất cả người thừa kế
-
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, đăng ký kết hôn…)
-
Biên bản họp thỏa thuận phân chia di sản
-
Bản dự thảo hợp đồng phân chia quyền sử dụng đất (hoặc yêu cầu công chứng viên soạn)
>>> Xem thêm: Khi bên vay không trả nợ có thể khởi kiện không? Tình huống thực tế.
4.2. Quy trình công chứng
-
Các đồng thừa kế cùng đến văn phòng công chứng để ký kết hợp đồng
-
Công chứng viên xác minh tư cách thừa kế, xem xét mối quan hệ nhân thân
-
Nếu có tranh chấp hoặc vắng mặt người thừa kế, phải bổ sung hồ sơ chứng minh
-
Sau khi ký, văn bản được chứng thực và sử dụng để làm thủ tục tách sổ
5. Thủ tục đăng ký tách thửa và cấp sổ đỏ sau công chứng
Sau khi hoàn tất công chứng, mỗi người thừa kế cần nộp hồ sơ đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai gồm:
-
Hợp đồng chia thửa đất đã công chứng
-
Đơn đề nghị tách thửa, cấp sổ đỏ
-
Bản vẽ sơ đồ kỹ thuật thửa đất sau chia
-
Bản chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
-
Giấy tờ cá nhân người nhận thửa đất
Sau khi thẩm định, cơ quan địa chính sẽ cấp sổ đỏ riêng cho từng người thừa kế.
>>> Xem thêm: Thời hạn lưu trữ hồ sơ công chứng tại văn phòng công chứng là bao lâu?
6. Lưu ý khi công chứng chia tách đất thừa kế chung
-
Tất cả người thừa kế phải có mặt và đồng thuận ký văn bản
-
Nếu có người thừa kế vắng mặt, cần ủy quyền hợp pháp hoặc giấy từ chối nhận di sản
-
Cần đo đạc kỹ lưỡng diện tích chia để tránh sai lệch khi làm hồ sơ tách sổ
-
Nên công chứng hợp đồng trước khi thực hiện bất kỳ chuyển nhượng hoặc đầu tư nào trên phần đất thừa kế
7. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ 1:
Ông T qua đời để lại thửa đất 450m² tại Quận 9, TP.HCM cho 3 người con. Sau khi thống nhất, các con cùng đến Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ lập hợp đồng chia đất: mỗi người được 150m². Hợp đồng được công chứng, sau đó các bên làm hồ sơ tách sổ và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất riêng.
Ví dụ 2:
Gia đình bà H không có di chúc. 5 người con họp và thống nhất chia 600m² đất tại Đồng Nai làm 5 phần. Một người không muốn nhận phần đất, đã làm giấy từ chối di sản có xác nhận. Văn bản chia tách đất thừa kế được công chứng và gửi đi đăng ký tách thửa. Kết quả: 4 sổ đỏ được cấp đúng quy định.
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc có giúp tránh tranh chấp thừa kế về sau không?
Kết luận
Công chứng chia tách đất thừa kế chung là một bước quan trọng để đảm bảo quyền lợi rõ ràng giữa các đồng thừa kế, đồng thời tạo cơ sở hợp pháp cho việc cấp sổ đỏ riêng. Nếu bạn đang xử lý hồ sơ chia di sản đất đai, việc sử dụng mẫu hợp đồng đúng quy định, công chứng minh bạch sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh tranh chấp và được pháp luật công nhận.
Để được hỗ trợ chi tiết trong từng bước, bạn có thể liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được tư vấn và thực hiện công chứng hợp pháp, nhanh chóng và đúng luật.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com